"Z wieży zamkowej..."

KRONIKA GMINY KREKOLE    opracowana  wspólnie  przez: Josefa  Hoppe II,  z przyjacielską pomocą  Anny Kathariny Preuschoff,   siostry  Proboszcza Clemensa Preuschoffa , a także ówczesnego  kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w Krekolu , przedstawiciela Rady Kościoła i Rolników Valentina  Behrendta. Listę poległych  z Samolubia  opracowało  małżeństwo Anna i Richard Humann  i  Georg Will, dedykowana wszystkim  byłym  Krekolanom  i mieszkańcom Samolubia

 

Opracowano……………………………...     rok       1955

Korekta treści.......................................     rok        1960

Niniejsza kopia..................................  rok  1998 ( Ewald Krieger )

Opracowanie i tłumaczenie.................. rok  2004 (Barbara Kułdo, Klaus Dieter Brieskom)

Pani Barbara Kułdo - członek SWRW, kopię tłumaczeń przekazała Stowarzyszeniu Wspierającemu Rozwój Wsi w celu umieszczenia jej na stronie internetowej Stowarzyszenia

(Josef Hoppe)


Publikacje Warmińskiego Stowarzyszenia Historycznego są znane, kompetentne i wysoko oceniane. Katedra Warmińskiego Stowarzyszenia Historycznego jest zdania, że wiedza o Warmii spośród wszystkich krajów zakonu jest najbardziej zgłębiona. Doniosłe znaczenie ma zeszyt, który ukazał się kilka tygodni temu . Nie miał go żaden warmiński rolnik, nie można go było znaleźć w żadnym warmińskim wiejskim archiwum, w żadnej szkole i w żadnej bibliotece nauczycielskiej. Zeszyt ukazuje listę nazwisk rolników z czasów biskupstwa warmińskiego , tj. z lat 1666 i 1688. Dla dzisiejszych czasów, czasu powrotu miłości do ojczyzny i ziemi ojczystej , lista ta dla nas ma ogromne znaczenie. Jest to pełnowartościowy dodatek do księgi kościelnej i przedstawia rodziny i ich rodowody, co stanowi nieoceniony materiał. Poznaje się  genezę warmińskich gospodarzy, a także fakt, że jeżeli jego rodzina zniknęła z listy mieszkańców jednej wsi, to pojawiała się znowu wśród mieszkańców sąsiedniej wsi.


Spirkuckus ( Arthur Hinz) posiadał 3 księgi, które umożliwiają poznać silne stosunki panujące pomiędzy rolnikami w Krekolu. W zeszycie 79 Stowarzyszenia Historycznego i Przodków Warmii , jest odrębna część dotycząca mieszkańców Krekola w 1852 roku i w latach wcześniejszych , w ustawie „Warmia” zatytułowanej. „ Księga mieszkańców miasta i powiatu Lidzbark Warmiński” . Należy pamiętać, nie nie było wtedy we wsi archiwów, ani też księgarni. Pod datą 1688 roku widnieje zapis, że w tym czasie w Krekole liczyło 2 sołtysów, 20 gospodarzy i 4 ogrodników. Niestety, nazwisk sołtysów nie umieszczono. Nazwiska rolników widnieją na stronie 33 w oryginale kroniki.


Od roku 1852 nazwiska sołtysów są znane. Nazywali się oni: Joseph Fahl i Florian Hermann. Ten ostatni najwidoczniej „wżenił się” w grunt rolny . Obok jego nazwiska stoi uwaga :” dawniej wdowa Anna Grodd z domu Kutzki”. Liczba rolników w porównaniu do ich liczby w roku 1688 powiększyła się dwukrotnie. Ich nazwiska wymienione są na stronie 34 w oryginale kroniki.

Praogrodnikami byli: Matheus Fittkau i Andreas Haugrund, którzy byli wspólnikami i właścicielami tego samego gruntu, Stephan Gorgs, Johhann Rehaag , Jacob Skirde.


Książka mieszkańców z roku 1936 wymienia nazwiska następujących rolników: Adolf Bartsch, Robert Behrendt, Valentin Behrendt, Johann Funk, Felix Hermann, Joseph Hoppe I, Joseph Hoppe II, Georg Huhn, Anton Konegen, Andreas Langhanki, Adolf Lossau, Bernhard Marienfeld, Joseph Moschall, Franz Nitsch, Joseph Schwark, Berhard Skottki, Paul Wolki, Anna Pohlmann, Andreas Reiss, Valentin Romahn, Bruno Schmidt. Liczba rolników , zwłaszcza kiedy do gminy włączono wieś Rejsy , wyłączając ogrodników, zwiększyła się . Z nazwisk , które były wymieniane w roku 1688, pewne powtarzały się jeszcze w roku 1852 , zaś w roku 1936 nie znajdujemy już żadnych. Karczmarzami w roku 1690 byli: Andreas Behlau i Benedictus Feider, w roku 1852: Kunigunde Hermann, przedtem Johann Hopp, jak również Andreas Hermnn, przedtem Andreas Grodde, zaś w roku 1936: Karl Einchhorn i Aloysius Fox.


A teraz coś jeszcze...!

 
Znane w Berlinie jest nie tylko Stowarzyszenie Lidzbarczan, ale także „Lidzbarskie Aleje”( a może chodzi tu o „Lidzbarską Łynę”?). Nazwami ulic są nazwy innych warmińskich miast. I tak na przykład są ulice: Olsztyńska, Braniewska, Ornecka. Są dwie ulice Kopernika. Czego brakuje? Brakuje ulicy Warmińskiej ( Ermlandstrasse ). Są ulice: Samdlandstrasse, Oberlandstrasse, Masurenstrasse ( nazwy landów w Ostpreussen ). Brakuje tylko ulicy Warmińskiej. Jakby to było cudownie, gdyby Warmiacy w Berlinie mogli przechadzać się ulicą Warmińską!


„SPIRKUCKS”


Artykuł „ Hoch von Schlossturm”( Z wieży zamkowej... ) jest wzięty z gazety „Warmia” wydawanej w Lidzbarku Warmińskim. Napisał go, w roku 1936 nasz, szanowany przez wszystkich, redaktor Arthur Hinz, piszący pod pseudonimem Spirkucks. Niestety, wycinając artykuł o Krekolu z gazety „ Warmia”, przez nieuwagę pominąłem datę wydania. W moich aktach zachował się tylko wyżej cytowany wycinek.

Przodkowie moi pochodzą z gospodarstwa Tietzschen, w które później „wżenił się” Wolff, a następnie mój dziadek Johennes Hoppe trafił do rodziny Wolff.


Oryginał artykułu „Hoch von Slossturm” przekazałem do Kroniki Krekola znajdującej się w Archiwum w Aschendorff ) Ems


Na str.36-38 wymienione są nazwiska i obecne adresy osób zamieszkujących gminę Krekole


Ziemia należąca do kościoła stanowiła powierzchnię 65 ha. 200 morgów to areał uprawny i łąki, zaś 15 morgów wydzierżawiano. 60 morgów lasu zostało zagospodarowane przez ówczesnych księży.Do gminy Krekole należało 520 morgów ( 130 ha ) lasu ( Zinswald ), które zostały podarowane gminie przez jednego z biskupów warmińskich.


Następuje lista mieszkańców z obecnymi adresami zamieszkania